Podwieczorki

Autor: Emilia Lorenc z rodzicami

Dziecko, mały odkrywca świata, potrzebuje dostarczenia odpowiedniej dawki energii i substancji odżywczych w ciągu dnia. Przerwa pomiędzy obiadem a kolacją może być zbyt długa – dziecko zaczyna domagać się przekąski. Poziom glukozy we krwi maluszka spada, co w konsekwencji zmniejsza jego wydolność fizyczną i umysłową.

Warto mieć pod ręką podwieczorek, najlepiej przygotowany domowym sposobem, bez użycia białego cukru i wysokoprzetworzonych produktów.

Jeśli jednak dziecko nie ma ochoty na posiłek, nie zmuszajmy go do jedzenia, nie musi mieć zawsze apetytu.

Podwieczorek to doskonała okazja, by dziecko zjadło sezonowe owoce, warzywa, które mają naturalną słodycz (sałatki i szaszłyki owocowe, surówki, np. z marchwi i jabłka, z selera z jabłkiem i rodzynkami…). Do przygotowania deserów możemy również wykorzystać kaszę jaglaną, brązowy ryż, płatki zbożowe, a do wypieków – np. ciast – mąkę razową, cukier trzcinowy, syrop z agawy czy miód.

Zdecydowanie należy wyeliminować z podwieczorku słodycze, takie jak: wafelki, batony, ciastka, słodkie jogurty i cukierki. Nie są one wartościowe i nie uczą dzieci prawidłowych nawyków żywieniowych.

Przygotowaniem podwieczorków mogą zająć się same dzieci, co zwiększa ich samodzielność, a przede wszystkim – pozwala na samodzielne dokonanie wyboru, co chcą zjeść. Samodzielne przygotowanie posiłku pobudza kreatywność i budzi zainteresowanie jedzeniem, co zmniejsza ilość produktów odrzucanych przez dziecko.

Podwieczorek nie może być traktowany jako nagroda, np. za zjedzony obiad. Podobnie nie można za karę odmawiać dziecku deseru. Tego typu zachowania budzą przekonanie, że deser jest najlepszy, ponieważ jest zakazany. Dzieci zaczynają kojarzyć jedzenie ze stanami emocjonalnymi a nie rozwojem biologicznym, co może prowadzić do zaburzeń odżywiania w przyszłości.

Oto kilka propozycji – przepisy na podwieczorki, które są zarazem zdrowe, jak i smaczne. Przepisy zostały nagrodzone w konkursie: Podaj swój przepis na podwieczorek.

Kisielek gruszkowy

Autor: Asia Floyd

gruszka
woda (100 ml.)
mąka ziemniaczana (ok. łyżeczki)
cynamon (na czubku łyżeczki)
2 goździki
ew. miód.

Wlać wodę do garnka, zanim woda się zagotuje, dodać mąki ziemniaczanej. Gruszkę zetrzeć na grubej tarce, wrzucić do garnka, dolać trochę wody jeśli potrzeba (woda powinna ledwo przykrywać owoce), dodać goździki i cynamon i mieszać, aż się zagotuje i zgęstnieje. Kiedy przestygnie, można dodać miód, jeśli gruszka była zbyt kwaśna.

„Mleko daktylowe”

Autor: Ramon Rembelski

Gotujemy kilka minut suszone daktyle, rodzynki i morele. Dodajemy łyżkę masła klarowanego oraz przyprawy: mielony cynamon (dużo), galgant (szczypta, chyba że chcemy, aby było bardziej pikantne), bertram i szafran, oraz świeżo starte goździki i kardamon. Do tego szczypta soli oraz trochę soku z cytryny. Wszystko blenderujemy. Napój palce lizać!

Co do proporcji, ja zawsze robię „na oko”. Ważne, aby wody było dużo więcej niż owoców, bo inaczej będzie za słodko. Wody można dolewać w trakcie blenderowania, więc każdy może zrobić sobie odpowiednio słodki napój. Podstawę stanowią daktyle, rodzynki nadają kwaśny posmak. Morele dodajemy ze względu na ich unikalne wartości odżywcze. Ilość przypraw wedle uznania; galgant, bertram i szafran można sobie odpuścić, ale nie radzę rezygnować z goździków oraz kardamonu – znakomicie równoważą one daktyle (te owoce mają wyższy indeks glikemiczny, niż cukier) i czynią taki deser/napój wyjątkowo zdrowym, odżywczym i wzmacniającym. Z dodaniem kakao lub karobu jeszcze nie eksperymentowałem.

Ciasteczka z płatków

Autor: Dorota Rezik

100 g. mąki
1 szkl. ulubionych płatków (ja mieszam owsiane, pszenne, kukurydziane, orkiszowe)
1 niecała szkl. bakalii (wiórków kokosowych, posiekanych orzechów, małych rodzynek)
100 g. masła
1 łyżka miodu
1 płaska łyżeczka sody.

Masło roztapiam na małym ogniu, pod koniec dodaję miód, studzę. Sodę rozpuszczam w 2 łyżkach wrzącej wody i wlewam do masła. Płatki, bakalie i mąkę dokładnie mieszam w misce. Wszystkie składniki mieszam drewnianą łyżką, formuję małe płaskie ciasteczka. Ciastka należy piec ok. 10 minut w 180 stopniach C. Jeżeli w rodzinie nie ma uczulenia, można dodać łyżkę kakao do masy.

Chlebek kukurydziany

Autor: Dorota Rezik

300 g. mąki pszennej
300 g. mąki kukurydzianej
szczypta soli morskiej
400 g. drożdży
3 łyżki miodu (proponuję wielokwiatowy lub akacjowy)
pół szkl. mleka
100 g. masła
3 jajka
1 łyżka mielonego kminku.

Drożdże rozpuszczam w ciepłym mleku. Obie mąki i sól wsypuję do dużego garnka, dodaję mleko z drożdżami i mieszam do uzyskania jednolitej masy. Odstawiam przykryte wilgotną ściereczką ciasto do wyrośnięcia w ciepłe miejsce (na ok. 20 min.). W tym czasie rozpuszczam masło, dodaję miód i kminek. Ostudzone wlewam do ciasta, dodaję jajka i całość miksuję na małych obrotach ok. 10 minut. Ciasto wyjmuję z miski i wyrabiam rękoma, aż będzie gładkie. Przekładam do wysmarowanej i wysypanej bułką tartą formy i odstawiam do wyrośnięcia na ok. 30 minut (tym razem warto przykryć suchą ściereczką). Piekę w temp. 200 stopni C ok. 1 godzinę. Moje dzieci najbardziej lubią ten chleb z powidłami lub miodem.

W lecie przygotowuję surówkę z młodej marchewki (z własnego ogródka) i jabłka. Raz w tygodniu piekę ciasto. Czasami są naleśniki z owocami, suche wafle przełożone dżemem, jogurt naturalny z owocami.

Biszkopt z owocami i otrębami

Autor: Aleksandra Krupa

150 g. cukru trzcinowego
owoce sezonowe (np. śliwki, morele, gruszki, jabłka)
5 jajek
80 g. mąki kukurydzianej
80 g. mąki ziemniaczanej
pół szklanki otrębów pszennych.

Białka ubić na sztywno, następnie powoli dodawać cukier, ciągle ubijając. Do białek dodawać po jednym żółtku i dalej ubijać do połączenia. Do ubitych jajek przesiać przez sito przygotowane mąki oraz otręby i wymieszać bardzo delikatnie, by biszkopt nie opadł. Tak przygotowaną masę wylać do małej blaszki lub tortownicy wyłożonej papierem do pieczenia. Na wierzchu poukładać przygotowane owoce. Piec ok. 45 minut w piekarniku nagrzanym do temperatury 175º C.

Placuszki brzoskwiniowe z mąki kukurydzianej

Autor: Aleksandra Krupa

Składniki (na porcję dla dziecka i mamy):

brzoskwinia
jajko
mąka kukurydziana
1/2 łyżeczki sody oczyszczonej.

Brzoskwinię obrać i zmiksować, dodać jajko, mąkę kukurydzianą, sodę i wymieszać za pomocą miksera. Mąkę sypać na oko, póki ciasto nie nabierze konsystencji gęstej śmietany. Placki wykładać łyżką na rozgrzaną i spryskaną oliwą patelnię. Smażyć z obu stron do zrumienienia.

Placuszki robiłam też w wersji z bananem zamiast brzoskwini, z bananem i malinami, bananem i jagodami. W każdej z tych wersji smakują rewelacyjnie.

Kluseczki „leniwe”

Autor: Magda Bambynek

2 szklanki ugotowanej kaszy jaglanej (nawet rozgotowanej)
1 duży, bardzo dojrzały banan lub jajko
2-3 łyżki mąki (może być orkiszowa, ale my najczęściej korzystamy z kukurydzianej lub ziemniaczanej)
szczypta cynamonu.

Kaszę z bananem przepuszczam przez maszynkę do mielenia, dodaję cynamon i mąkę (w zależności od banana czasem trzeba jej dodać więcej, czasem mniej), formuję dwiema łyżeczkami małe kluseczki i kładę na wrzącą wodę. Kiedy wypłyną na powierzchnię – wyciągam. Podaję ciepłe z musem owocowym z owoców sezownowych.
Ostatnio wykorzystujemy sezon na kukurydzę i jemy na podwieczorek kukurydzę gotowaną na parze z odrobiną oliwy.

Dodatkowe przepisy:

Owsiane placuszki z daktylami

Autor: Martyna Kordecka

1 szkl. płatków owsianych błyskawicznych
1 szkl. jogurtu naturalnego
1 jajko
4 suszone daktyle .

Płatki namoczyć w jogurcie i odstawić na ok. pół godziny. Dodać jajko i pokrojone daktyle. Wymieszać. Masa powinna mieć konsystencję gęstej śmietany. Jeśli ciasto będzie zbyt gęste, można dolać trochę mleka. Smażyć (najlepiej bez tłuszczu) na patelni, na rumiano z obu stron. Podawać z dżemem, syropem klonowym.

Waniliowy pudding ryżowy

Autor: Małgorzata Kaptur

szklanka ryżu
1 litr mleka
wanilia
5 łyżek cukru trzcinowego
duża garść rodzynek
łyżka masła
jajko
kilka łyżek dżemu truskawkowego lub malinowego, najlepiej domowego.

Na początek sparzyć rodzynki i odstawiamy, żeby napęczniały. Do mleka dodać wanilię, wsypać opłukany ryż, dodać cukier, po czym gotować tak długo, aż powstanie gęsty kleik. Dodać roztrzepane jajko i rodzynki, wszystko wymieszać. Gotować około 2 minut, ciągle mieszając. Po zdjęciu z ognia dodać masło i wymieszać. Przełożyć do salaterek, dekorując dżemem.

Jabłka nadziewane zapiekane