Autor: Emilia Lorenc, Marek Lorenc
Alergię, nadwrażliwość
definiujemy jako nieprawidłową nadmiernie nasiloną lub zaburzoną reakcję systemu immunologicznego na różne substancje obce określane jako alergeny, w wyniku czego dochodzi do uszkodzenia własnych tkanek.
Najważniejsze typy nadwrażliwości to I-IV
Nadwrażliwość typu I -pwszechnie znana alergia
jest to reakcja, w której biorą udział przeciwciała klasy IgE. Reakcja zachodzi natychmiast (w czasie od kilku minut do kilku godzin). Dochodzi do
połączenia antygenu (produktu uczulającego) z przeciwciałem klasy IgE. Powstały kompleks antygen-przeciwciało pobudza komórki tuczne, z których zostają uwolnione mediatory zapalne, w tym histamina.
Do objawów zaliczamy: zaczerwienie skóry, bąble, pokrzywka, świąd skóry, kichanie, wymioty, biegunka, zaburzenie krążenia, wstrząs anafilaktyczny.
Nadwrażliwość typu II
cytoksyczna to rekcja, w której biorą udział przeciwciała klasy IgM i IgG. Dochodzi do uszkodzenia tkanek, które jest wynikiem zabijania komórek obcych lub komórek posiadających na powierzchni nowe antygeny. Przykładem tego typu alergii jest anemia hemolityczna noworodków, reakcja poprzetoczeniowa, zapalenie tarczycy Hashimoto.
Nadwrażliwość typu III
wywoływana jest przez reakcje odpornościowe organizmu. Ten typ alergii jest związany z przeciwciałami IgG, reakcje obronne są opóźnione i pojawiają się od 8 do 72 godzin po kontakcie z substancją obcą.
Nadwrażliwość typu IV
tuberkulinowa opóźniona – zachodzi reakcja komórkowa z udziałem limfocytów T. Przykładem jest nadwrażliwość kontaktowa, nadwrażliwość ziarniniakowa.
Alergenami
mogą być wszystkie substancje obce pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, a także różne proste związki chemiczne.
Dzielimy je na:
- wziewne (kurz, pyłki roślin, roztocze, szczątki zwierząt);
- pokarmowe, czyli takie, które dostają się do naszego organizmu razem z pokarmem np. gluten ze zbóż, które go zawierają, jajko, orzechy…- one są przyczyną alergii pokarmowych;
- kontaktowe, wywołujące reakcję alergiczną po zetknięciu ze skórą, np. lateks, metale;
- leki.
Najpowszechniej znana jest nam alergia typu I, gdzie w początkowym stadium leczenia ważna jest całkowita eliminacja alergenu. W przypadku alergii pokarmowych należy wyeliminować produkty zawierające nawet śladowe ilości substancji, na którą jest się uczulonym. W przypadku alergenów w postaci pyłków roślinnych, sierści, kurzu i chemikaliów należy ograniczyć w miarę możliwości kontakt z alergenem. Należy pamiętać, że niektóre pokarmy mogą powodować nasilenie objawów. Ważne jest, by dietę dobrać indywidualnie, biorąc pod uwagę produkty, które uczulają oraz
alergie krzyżowe!
Przykładowo codzienna dieta powinna eliminować :
- produkty zakwaszające organizm;
- sztuczne barwniki do żywności, zwłaszcza tartrazine;
- benzoesany, kwas benzoesowy, benzoesan sodu pochodzące ze źródeł pokarmowych; 2-butylo-4-hydroksyanizol i 4-butylo-4-hydroksyanizol (mieszanina izomerów)(BHA) i 2,6-dibutylotoluen (BHT);
- produkty zawierające His (histaminę) przykładowo: dojrzewające sery, kiełbasa, niektóre ryby ( tuńczyk, makrela), kapusta, szpinak;
- produkty bezpośrednio uwalniające His z komórek, w których jest gromadzona np.: truskawki, pomidory, banany, białko jaja, skorupiaki, surowy ananas, papaja, czekolada;
- produkty zawierające glutaminian sodu (w przyprawach czy gotowych sosach, jak keczup itp.) – nasilają objawy alergiczne, a ich spożycie może nawet doprowadzić do mrowienia w klatce, przyspieszonego bicia serca, obniżenia ciśnienia….
Kalendarz pylenia
- leszczyna – luty, marzec
- olsza – koniec lutego, marze i początek kwietnia
- wierzba – koniec marca, kwiecień, początek maja
- brzoza – kwiecień, początek maja
- topola – koniec marca, kwiecień, początek maja
- dąb – koniec kwietnia, maj, początek czerwca
- trawy – maj, czerwiec, lipiec, sierpień, początek września
- babka – maj, czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień
- szczaw – maj, czerwiec, lipiec, sierpień
- pokrzywa – maj, czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień, początek października
- komosa – czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień
- bylica – lipiec, sierpień, wrzesień
- Cladosporium – koniec marca, kwiecień, maj, czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień, początek października
- Alternaria – kwiecień, maj, czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień, początek października
Zalecenia dla osób uczulonych na pyłki roślin
1. Gdy jest wysokie stężenie pyłku uczulającego:
- spędzaj czas w pomieszczeniach zamkniętych;
- unikaj zajęć na wolnym powietrzu;
- zamykaj okna i drzwi w godzinach , gdy stężenie pyłku jest najwyższe;
- stosuj filtry powietrza, tam gdzie jest to możliwe;
- podróżuj samochodem z zamkniętymi oknami;
- wychodząc z domu, załóż okulary słoneczne, aby uchronić oczy przed pyłkiem;
- po powrocie do domu zmień odzież, umyj ręce i twarz lub weź kąpiel, by usunąć osadzone ziarna pyłku.
2. Na spacer idź po deszczu, gdy stężenie pyłku jest najniższe.
3. Należy kosić trawniki wokół domu, ale nie rób tego sam.
4. Wakacje spędzaj nad morzem lub w górach, gdzie stężenie pyłku jest najmniejsze.
Nadwrażliwość typu III – czasami zwaną również nietolerancja pokarmowa IgG zależna, gdzie reakcje obronne są opóźnione, pojawiają się od 8 do 72 godzin po spożyciu pokarmu. Może się bowiem zdarzyć, że pierwsze symptomy pojawiają się w czwartek i są one wywołane przez pokarm, który został spożyty w poniedziałek.
Ocenia się, że 45% ludności w Europie i Stanach Zjednoczonych cierpi na opóźnione reakcje alergiczne. Wiele osób jest nieświadomych faktu, że przewlekłe problemy zdrowotne są ściśle powiązane z reakcjami alergicznymi na pokarm. Układ odpornościowy jest skomplikowanym, ale przede wszystkim bardzo pożytecznym mechanizmem. Zapobiega on infekcjom wywoływanym przez bakterie, wirusy, grzyby lub pasożyty. Jednakże w momencie, gdy mamy do czynienia z nadwrażliwości t. III, działanie układu odpornościowego może pociągnąć za sobą negatywne skutki. Po spożyciu produktu, na który organizm człowieka wykazuje reakcje nadwrażliwości typu III, zostaje uruchomiona reakcja obronna. Dochodzi do tej reakcji wyniku występowania zjawiska przeciekającego jelita m.in zaburzenia błony śluzowej jelit. Jest to sposób w jaki organizm odpowiada na ciało obce, jakim są właśnie produkty spożywcze, które same w swej istocie są nieszkodliwe. Dochodzi do powstania kompleksów immunologicznych, krążą po całym organizmie i mogą osadzić się w narządach i tkankach, a ostatecznie następuje rozwój i podtrzymanie stanu zapalnego w organizmie. W rezultacie reakcja odpornościowa staje się dla organizmu czymś w rodzaju reguły i negatywnie wpływa na nasze zdrowie i samopoczucie.
Naukowcy dostrzegają obecnie związek między nadwrażliwościa na pokarm t. III a różnymi chorobami, takimi jak:
- nadwaga i otyłość,
- syndrom ciągłego uczucia zmęczenia,
- cukrzyca typu I, II
- fibromialgia,
- choroby reumatyczne,
- dolegliwości stawowe,
- choroby skóry, np. atopowe zapalenie skóry, łuszczyca,
- przewlekłe schorzenia przewodu pokarmowego (biegunki, zaparcia, zespół jelita drażliwego).
Przy pomocy szerokich paneli diagnostycznych z krwi lekarz lub doradca żywieniowy stwierdza, czy dany pacjent cierpi na nadwrażliwość typu III.
Obecnie dostępne są szybkie testy gdzie w ciągu 60 minut możemy dowiedzieć się o podstawowych alergenach lub rozszerzone profile do prawie 300 alergenów. Na tej podstawie dokonuje się analizy produktów spożywczych oraz dodatków spożywczych a pacjent otrzymuje osobisty „profil immunologiczny“. Na podstawie tych informacji dobór odpowiedniej diety eliminacyjnej i rotacyjnej oraz odbudowującej błonę śluzową jelit pozostaje skuteczną alternatywą dla sterydoterapii i immunosupresji w konwencjonalnym leczeniu chorób alergicznych, reumatycznych, gastrologicznych, a także neurologicznych, jakich przykłady przytoczono powyżej.
Mamy również nietolerancję pokarmową o podłożu nieimmunologicznym,
w której dochodzi do zaburzeń trawienia np z niedoboru danego enzymu trawiennego. Przykładem może być nietolerancja laktozy, która jest wynikiem nie wystarczającej ilości, aktywności enzymu laktazy do trawienia cukru laktozy znajdującego się w mleku.
Dodaj komentarz